Okiem emeryta (77)

Odcinek 77 - czyli nasze Wigilie

---

Ile to już lat ? (gdzieś ok. 1951 roku.)
...............pieronie, Babka dejcie se pokój bo spać niy idzie i zaros rapla dostana.

    Tak ok. 2.oo w nocy rozpoczynała się Wigilia Świąt Bożego narodzenia. Na III piętrze w oficynie kamienicy czynszowej w Katowicach właśnie w środku nocy trzeba było rozpoczynać „łapanie” wody. Rankiem wszyscy do pracy. Nikt się nie lenił a moja mama i ciocia biegły do pracy ze zwyczajową nadzieją na rychły, okołopołudniowy powrót.

    Wujek-krawiec sprzątał wszystkie swoje narzędzia aby stół był pusty. „Pietrzik niy ploncz sie pod nożyskami” a dziadek przezornie schodził z drogi aby chadrą nie dostać. Piec zastawiony garami, karp skwierczał na patelni. Po południu w rodzinnym komplecie wypatrywanie pierwszej gwiazdki która pozwalała rozpocząć Wigilię. Wszyscy wypatrywali pierwszej gwiazdki, która była sygnałem do uroczystej kolacji. Po typowym obżarstwie cała rodzina śpiewała kolędy.

    Czasami nie obywało się dopingu którego wielkość skrzętnie regulowała moja Babcia. Przed godz. 12.oo rodzina wybierała się na pasterkę z wyjątkiem dziadka/nestora,  który „w żłobie leży i nie pobieży.....” i Babci, która „Wśród nocnej ciszy....” musiała posprzątać.


    Pasterkę niezbyt lubiłem z dwóch zasadniczych powodów. Nie wiem czemu moi wujkowie byli święcie przekonani, że właśnie ich struny głosowe są przeznaczone do śpiewania kolęd a wyli jak stado baranów. Po drugie, sprzysięgli się wobec wobec mnie w uczuciach opiekuńczych a chuch mieli taki oktanowy, że dziś niejeden samochód przejechał by na nim kilka kilometrów.

    To była piękna Wigilia i całe Święta........Bóg się rodzi, moc truchleje.

    Wszystkiego najlepszego !.

    Słowniczek podręczny:

    Pieronie, Babka dejcie se pokój bo spać niy idzie i zaros rapla dostana - Cholera, Babciu daj sobie spokój bo nie można spać i zaraz dostanę bzika.

    Chadra - ścierka



    

Ale bywały też i takie Wigilie.

---

    Jest grudzień 1981 roku. Jestem etatowym sekretarzem Zakładowej Komisji NSZZ "Solidarność". Z powodu napięć panujących od kilku miesięcy i stresów jakie w związku z tym przeżywała moja żona - w lipcu urodził mi się miesiąc przed terminem syn. To moje trzecie dziecko. W domu jest jeszcze córka 9 - lat oraz 13-to letni syn.

    W takim to "towarzystwie" zastała nas pamiętna niedziela bez Teleranka - 13 grudnia. Pominę następne trzy dni w zakładzie i na "konspiracyjnych" zebraniach u mnie w domu.

    Od razu przejdę do nocy z wtorku na środę – wtedy to przyjechali po mnie. Miałem dużo szczęścia. Nie mieszkałem w bloku, ale domku jednorodzinnym. Aby więc dostać się do drzwi domu – trzeba przejść furtkę. Ponadto, ekipy wyłapujące działaczy składały się z „dwóch smutnych” i milicjanta. Do mnie przyszedł mój bardzo dobry znajomy dzielnicowy. Więc dzwonek u furtki. Zaspana żona uchyla okno – a dzielnicowy drze się na całą ulicę – „pani Kowalikowska! Czy jest mąż w domu????”.

    Oczywiście mnie już w domu nie było. Domki jednorodzinne połączone ogrodami i dzielone niewysokimi płotkami dawały dużą możliwość ukrycia się. „Smutni panowie” nie znalazłszy mnie wychodzą bez słowa przeprosin. Dzielnicowy jeszcze się cofa – „chłopaki, taki ziąb, muszę się odlać”. Będąc już w domu prosi żonę, bym nie przychodził przez kilka dni do pracy, bo są tam ludzie, którzy czekają na mnie i innych.

    Przekonałem się wtedy co znaczy solidarność. Ta zwykła, z małej litery. Zaraz kilku sąsiadów zaoferowało nocleg, lekarze zrobili ze mnie umierającego człowieka – dostałem od ręki 30 dni (może chodzić) zwolnienia, aby nie było pretekstu wylania mnie z pracy. Jednak najbliższe dziesięć dni to był horror.

    Wieczorem żona odprowadzała mnie na „kwaterę” idąc kilkanaście kroków przede mną. Rano przychodziła po mnie. W domu nie zdejmuję butów, zimowej kurtki nie wieszam do szafy. Wszystko po to, by w razie potrzeby móc prysnąć. Sąsiedzi z okolicznych domów nie wypuszczają Bogu ducha winnych psów do ogrodu.


    W końcu Wigilia. Ja przy stole w zimowych butach, na oparciu krzesła wisi kurtka. Każdy ruch na ulicy - alarm. Bo przecież jak chcą mnie złapać, to każdy głupi wie, że będę taki „głupi” i Wigilię będę chciał mimo wszystko spędzić z rodziną. Dzieci wystraszone. Co w takiej chwili mówić przy dzieleniu się opłatkiem? Łzy same cisną się do oczu - ale nie możemy straszyć jeszcze bardziej dzieci. Postanowiłem, że wóz albo przewóz. Zostaję w domu.

    Skończyło się dobrze. Widocznie nie byłem dla nich tak ważny, by mnie ścigać. Przyjechali raz, nie złapali. Facet się przestraszył, nie pojawił się w zakładzie by „jątrzyć” – więc cel osiągnięty. Być może już po tygodniu byłem bezpieczny i niepotrzebnie zmarnowałem sobie święta. Ale te święta jak żadne inne będę pamiętał ze szczegółami do końca życia.




    Życzymy więc wszystkim czytelnikom, aby ich wspomnienia ograniczały się tylko do takich obrazków jakie opisał Piotr.

P.S. Zapraszamy do odwiedzania naszego pokoiku z limerykami, no i naszej kuchni - czujecie te zapachy?!......Dobudowaliśmy jeszcze kolejne pokoiki: - "Felieton" niekoniecznie polityczny, "Historycznie" dla amatorów ciekawostek historycznych.

---